Leópold does not likr to colour but today he used the ketchup to make a "mad face" in his food, I am guessing he is not fan of Shepards Pie.
Tuesday, April 30, 2013
Tuesday, April 16, 2013
Hjáphærisherinn á Íslandi og hlutverk hans
The essay I did for íslandssaga, maybe boring for anyone who doesnt like to read Icelandic, but interesting for those who do:
Hjáphærisherinn á Íslandi og hlutverk hans
Allir í Kanada vita um Hjálpræðisherinn og hvað
Hjálpræðisherinn gerir. Áhugi minn á þessum Her kom ekki fyrr en ég flutti til
Íslands. Á Íslandi er samfélagið minna og það er einfaldara að sjá bein tengsl
á milli Hjálpræðishersins og samfélag. Þessi tenging er það sem leiddi mig til
að gerast sjálfboðaliði hjá Hjálpræðishernum og tengsl mín við Hjálpræðisherinn
er ástæða þess að ég hef áhuga á að skoða hvaða rætur Hjálpræðisherinn hefur
innan sögu Íslands. Ég hef notið þess að lesa um þetta efni og vil með þessa fá
að miðla því sem ég hef lært áfram til annarra. Hjálpræðisherinn hefur
langa sögu og starf þess hefur verið áhrifaríka á Íslandi. Ég hef í þessu
verkefni ákveðið að leggja áherslu á upphaf starfsin í Reykjavík.
Árið 1895 fluttu margir Íslendingar til
Kanada og margir settust að í borginni Winnipeg, Sumir Vestur-Íslendingar
kynntust þar Hjálpræðishernum og urðu fyrir miklum áhrifum af boðskap og starfi
þess. Einn þeirra var Vesturíslendingurinn Þorsteinn Jónatanson.
Þorsteinn Jónatanson fæddist 17. janúar, 1871.
Faðir hans, Jónatan Davíðsson var bóndi og móðir hans var Sigurrósar
Hjálmarsdóttir. Þorsteinn var yngstur í hópi af níu systkina og hann missti
faðir sinn þegar hann var aðeins tveggja ára. Í Kanada breytti hann svo
eftirnafni sínu í Davíðsson.
Þorsteinn lærði ljósmyndun og starfaði í iðnaði
áður enn han hóf nám í foringjaskóla Hjálpræðishersins í Toronto, 1893. Eftir
það nám fór löytinant Davíðsson svo til Londons til þess að undirbúa heimkomu
sína til Íslands og að hefja starf Hjálpræðishersins þar.
Hjálpræðisherinn í Danmörku hafði þá lengi
áhugi á Ísland og hugað að því að hefja starf þar. Laugardaginn 27. Apríl
1985, í tilefni af 90 ára afmæli Hersins á Íslandi, var birt grein í
blaði Hjálpræðishersins undir yfirskriftinni , „Island fyrir Kristus”. Þar var
mynd af Þorsteini Davíðssyni og annar danskur foringi að nafni Eirksen. Í
greininni kemur fram að Eriksen eins og margir aðrir Danir hafði þá hugmynd að
Íslendingar væru í lægra menningarlega stöðu en Danir. Menn þessir undirbjuggu saman komu
sína til Íslands og stofnun Hjálpræðishersins þar. Meðal annars létu þeir
prenta íslenska söngbók árið 1894 undir heifnn „Söngvar fyrir Sáluhjálparherinn á
Íslandi''. Í þessarri bók var að finna fimmtíu söngvar sem meðal annars var að
finna þýddir tekstar eftir íslenska skáldið Steinngrím Thorsteinson og eldri
sálmar sem voru þýddir.
Það tók ekki langan tíma fyrir Reykjavíkingarbui
að heyra fréttir af Hjálpræðisherinn væri á leið til Íslands. Í byrjun 1895 var
blaðinu Lögberg birtist frétt
um að Þorsteinn Davíðsson væri orðinn foringi í Hjálpræðishernum og hafði farið
frá Winnipeg til Kaupmannahafnar og væri að undirbúa komu Hersins til
Íslands. Margir voru ánægðir með að heyra þessar fréttir. Þó voru ekki allir
ánægðir með þessar fréttir þar á meðal var Þórhallur Bjarnarson,
forstöðumaður Prestaskólans.
12. mai 1895 komu svo þeir félagar
Þorsteinn Davíðsson og Eriksen til Íslands þar sem þeir héldu fyrstu
samkomu sína úti á Lækjartorgi í Reykjavík, önnur samkoma var svo haldin í Góðtemplarahúsinu
sama kvöld. Straks sama árið var farið að gefa út mánaðarlega blaðið Herópið og lagði Þorsteinn mikla vinnu í
það. Það er enn gefið út og inniheldur trúarleg ljóð, kristnar sögur og fréttagreinar.
Í upphafi Hersins á Íslandi var erfitt að finna
húsnæði. Samkomurnar voru haldnar utandyra, haft var samband borgarstjóra
Reykjavíkur um að fá að nota tóman leikskóla á kvöldum og um helgar en
borgarstjórinn samþykkti það ekki. En í lok ársins 1895 fannst lausn og
Hjálpræðisherinn keypti Hótel Reykjavík á Kirkjustræti fyrir 9000 íslenskar
krónur. Enn þann dag í dag starfar Hjálpræisherinn í þessu Húsnæði sem fólk
fljótlega fór að kalla fyrir “Herkastalann”. Í nýju byggingunni í
hjarta borgarinnar voru Samkomur haldnar á hverju kvöldi. Kastalinn í
Reykjavík var miðstöð starfsemi frá upphafi. Það var stór fundarsalur sem
var mikið notaður og gat haldið þrjú hundruð manns. Fyrsta árið var 411
Samkomur með gestum ársins vera 46.420. Foringjarnir vonu ánægðir með fyrstu
skrefum Hersins á Íslandi. Fyrsta Hermannaamkoman var haldin 8. júní
1895. Samkvæmt danska Herópsinu voru þá strax 40 hermenn vigðir inn í Herinn á
Íslandi.
Árið 1897 voru sextíu eintök af Herópinu send
frá Íslandi til Vestur-Íslendinga í Kanada. Einnig voru tvö hundruð og sextíu
áskrifendur á blaðinu í Reykjavík sem einnig var selt í lausasölu. Í júlí
1898 voru fyrstu skáldverk Hjálpræðishersins á Íslandi birt í grein í Herópinu.
Mörg þessara ljóða voru orð af Sigurbirni Sveinssyni sem seinna var barnaskóla kennari.
Árið 1898 tók Hans Bojsen við stjórn
Hjálpræðishersins á Íslandi. Sem gaf Þorsteini tækifæri til að vinna önnur
störf hér á landi. Árið 1899 flutti hann í Eyrarbakka þar sem hann starfaði við
kennslu barna. Stuttu eftir að hann lauk störfum hjá Hjálpræðishernum.
Árið 1898 var Kærleiksbandið stofnað.
Þetta var hópur níu hundruð barna og unglinga með sextán kennara. Strákunum
var kennt trésmíði, skó viðgerðir og teikningu. Stelpunum var kennt hannyrðir.
Á milli 1898 og 1903, var það þau Eriksen og
Hans Bojsen ásamt fjölskyldu hans sem unnu við að byggja upp
Hjálpræðishernum á Íslandi. Þeir fóru að leigja út herbergi á Hrkastalanumi
fyrir aðeins tíu aura á einni nóttu. Sjómanna og gistiheimilið var svo formlega
opnaði í apríl 1898. Þetta var svo vinsæll staður til að gista og sérstaklega
fyrir sjómenn. Stundum var þar svo fullt að bekkir samkomusalsins voru notaðir
til að sofa á og stundum voru tvö og tvö sett saman í rúmum. Fyrstu tvö árin
gistu 6289 gestir á gistiheimilinu.
Árið 1903 stofnaði Henriette Pedersen Dorkasfelag.
Þau söfnuðu notuðum fatnaði og efni til viðgerða og saumuðu líka ný föt úr
gömlum til að gefa fólki sem á þurfti að halda.Verkefnið var sérstaklega að
hjálpa fátæk börn og fjölskyldur þeirra og vikulega hittust margar konur til að
laga og sauma nýja föt .
Árið 1907 var Eftirspurnarskriftstofa
opnaði í Katalann. Tilgangurinn var að hjálpa fólki að finna fjölskyldu þau
höfðu misst samband við meðal annars til þess að hafa upp á fjölskyldumeðlimum
sem höfðu flust til útlanda. Hjálpræðisherinn notaði þá tengiliði sína um
heim allan til þess til að fá fréttir af fólki fyrir fólk.
Árið 1908 var Vinnustofa af
Hjálpræðishernum opnað í Kastalanum. Megintilgangur verkefnisins var að hjálpa
fólki að finna vinnu.
Árið 1915 var svo foringiskóli opnaði á Íslandi.
og fyrsti Íslendingurinn sem þar útskrifaðist var Elín Matthíasdóttir.
Árið 1916 varð gamli Kastalinn rifinn niður og endurbyggður. Nýja
húsið var byggt með þrjá samkomu sali, vinnu herbergi og gistiheimili með
tuttugu og eitt herbergjum. Gistiheimilið er enn notað í dag.
Hjálpræðisherinn starfar og hefur starfað líka á
fleiri stöðum á Íslandi. Svo sem á Akureyri, Siglufirði, Seyðisfirði, Ísafirði,
Hafnarfirði, Seltjarnarnes og nú síðast í 2007 hófst starf í Reykjanesbæ. Í dag
þekkja flestir Íslendingar eitthvað til Hjálpræðishersins.Herinn er þekkttur
fyrir útisamkomur sínar á Lækjartorgi, fyrir að vera fyrsta hjálparstofnunin
sem kom til íslands og fór að gefa matargjafir. Það eru ekki fáir sem sótt hafa
æskulýðsstarf Hersins og tekið þátt í samkomu og guðsþjónustuhaldi. Margir
bendla Herinn við jólinn og jólapottainnsöfnunina og hátíðarhöld fyrir þá sem
minna mega sín á aðfangadagskvöldi. Margt fólk hefur einhverntímann dvalist á
gistiheimilinu í miðbænum, keypt Herópið eða notaðan fatnað í Hertex búðum
Hersins. Starf Hersins meðal utangarðsfólk hefur alltaf verið mikið metið og
rekur Herinn meðal annars dagsetur í dag á Eyjaslóð í Reykjavík. Mörg Íslensk
skáld skrifuðu um Herinn og þar á meðal Halldór Laxnes í sögunni um Sölku
Völku. Þótt almenn þekkingu á vinnu við Hjálpræðishernum er takmörkuð
tákn og nafn Hjálpræðisherinn er mjög mikill hluti af sögu Íslands og menningu.
Heimildir
Pétur Pétursson 1995: Með
himneskum armi, Skálholtsútgáfan, Reykjavík
Grammar practice
link to exersises and answers
https://docs.google.com/document/d/1kRM-uTZ_ylu42ejrmzhnFYfWW4aDYVdEIx0rcX5nzMg/edit?usp=sharing
Preparations
In addition to preparing for exams, I am thinking fo my upcoming wedding.
So much to do, but first I need to pass all my exams! I have also deceided I am going to share my knowledge, if it can be called that. So I will publish my study notes as they are finished. Also exersises and essays. If nothing else I will be able to find them later if I need too, but more importantly maybe someone ele can use them. I would hate to think all the time I put into these would be forgotten by the summer.
Subscribe to:
Posts (Atom)